Được quy định tai Điều 90 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009, nguyên tắc nộp đơn đầu tiên áp dụng nhằm bảo vệ quyền lợi của chủ thể nộp đơn sớm hơn các chủ thể khác đối với cùng đối tượng đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp.
Thực tế, trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp tồn tại những trường hợp các chủ đơn, tác giả mặc dù hoàn toàn độc lập với nhau nhưng lại cùng sáng tạo ra một sản phẩm trùng nhau hoặc tương tự nhau. Vì thế, để đảm bảo công bằng, pháp luật nước ta quy định nguyên tắc nộp đơn đầu tiên, xác định người nào nộp đơn đăng ký bảo hộ trước sẽ được ưu tiên bảo hộ.. Ví dụ, đối với đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, có những trường hợp người nộp đơn bảo hộ bị từ chối chỉ vì nhãn hiệu trùng với đơn đăng ký bảo hộ cho một nhãn hiệu khác cho cùng nhóm sản phẩm trùng hoặc tương tự nộp đơn trước 01 ngày. Cụ thể, theo Điều 90 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009 thì:
+ Đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp:
Trường hợp có nhiều đơn đăng ký sáng chế trùng hoặc tương đương với nhau; kiểu dáng công nghiệp trùng hoặc không khác biệt đáng kể với nhau thì văn bằng bảo hộ sẽ chỉ được cấp cho sáng chế hoặc kiểu dáng công nghiệp trong đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất trong số những đơn đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ.
+ Đối với nhãn hiệu:
Trường hợp có nhiều đơn của nhiều người khác nhau đăng ký các nhãn hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhau dung cho các sản phẩm, dịch vụ trùng hoặc tương tự với nhau hoặc trường hợp có nhiều đơn của cùng một người đăng ký ccá nhãn hiệu trùng dung cho các sản phẩm, dịch vụ trùng nhau thì văn bằng bảo hộ chỉ được cấp cho nhãn hiệu trong đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất trong số những đơn đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ.
Ngoài ra, nếu các đơn đăng ký cùng đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ và có cùng ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn thì cũng sẽ chỉ có 01 văn bằng bảo hộ được cấp cho đối tượng của một đơn duy nhất trong số các đơn đó theo thoả thuận của tất cả những người nộp đơn. Trường hợp không thoả thuận được thì các đối tượng đó đều sẽ bị từ chối cấp văn bằng bảo hộ.
Về ngày ưu tiên được nhắc đến ở trên, bởi vì có tham gia một số điều ước quốc tế về sở hữu công nghiệp như Thỏa ước Madrid và Hiệp định TRIPs… , vì vậy pháp luật Việt Nam quy định trong trường hợp đã nộp đơn đầu tiên tại Việt Nam hoặc các quốc gia là thành viên của Công ước Paris về sở hữu công nghiệp, Công ước PCT về bảo hộ sáng chế thì người nộp đơn đầu tiên có quyền được hưởng quyền ưu tiên cho đối tượng đã được nộp trong đơn đầu tiên trong thời hạn nhất định. Tức là, nếu trong thời gian kể từ ngày đầu tiên nộp đơn đến ngày nộp đơn tại Việt Nam mà có người khác nộp đơn cho cùng đối tượng giống hoặc tương tự đơn của A thì đơn của A vẫn được coi là có ngày nộp đơn đầu tiên và được ưu tiên bảo hộ.
Có thể thấy, nguyên tắc nộp đơn không có phép những người sáng chế, kiểu dáng công nghiệp chậm trễ trong việc nộp đơn đăng ký, từ đó thức đẩy việc nộp đơn được tiến hành nhanh chóng và hiểu quả làm đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, sáng tạo.
Như vậy, nhằm loại trừ trường hợp phát sinh có thể có nhiều người cùng sang tạo ra một đối tượng sở hữu công nghiệp giống hoặc tương tự nhau, pháp luật đã đề ra nguyên tắc nộp đơn đầu tiên, nhằm bảo vệ quyền lợi của chủ thể nộp đơn sớm hơn, tạo cơ hội cho chủ thể này được cấp văn bằng bảo hộ. Đồng thời, thúc đầy người nộp đơn cần quyết định và tiến hành nộp đơn càng sớm để quyền lợi của mình được bảo vệ một cách tốt nhất.
BÀI VIẾT THAM KHẢO:
